Wat is een noodontgrendeling? EN ISO 14119 definieert een noodontgrendeling als “mogelijkheid voor het handmatig, zonder hulp ontgrendelen van een vergrendeling vanuit de binnenzijde van het beveiligde gebied om deze te kunnen verlaten”

Het ontgrendelen van de deurvergrendeling vanuit de binnenzijde van de beveiligde zone moet eenvoudig, zondig hulpmiddelen en ongeacht de bedrijfsomstandigheden van de installatie kunnen worden uitgevoerd.

Het ontgrendelen zal vervolgens zorgen voor een stop-commando. Het gebruik van de noodontgrendeling moet enkel vanuit de binnenzijde van het beveiligde gebied mogelijk zijn.

Samengevat zorgt een noodontgrendeling (escape release) ervoor dat iemand die opgesloten is in een beveiligde (afgeschermde) omgeving de mogelijkheid heeft deze te verlaten en hiermee een stop-commando aan de besturing geeft.

Wanneer is een noodontgrendeling vereist?

EN ISO 14119 schrijft hier veel minder over en vermeld enkel dat “afhankelijk van de applicatie additionele methodes of een noodontgrendeling benodigd zijn”. In praktijk betekend dit dat in een risico-inventarisatie voor het beveiligde gebied moet worden meegenomen of er een risico bestaat voor insluitingsgevaar. De volgende factoren moeten hierbij worden overwogen:

• Bestaat het risico op volledige insluiting (full body access), oftewel kan je de ruimte inlopen of gaat het om een luik (part body access).
• Is het beveiligde gebied groot of klein (is het eenvoudig te zien of iemand zich in de ruimte bevindt).
• Zijn er plekken binnen de beveiligde zone waar iemand zich aan het zicht kan onttrekken

Maar een nood-ontgrendeling voorkomt toch geen ongeval?

Nee, dat doet het niet. Een noodontgrendeling biedt alleen de mogelijkheid voor een ingesloten persoon om de ruimte te kunnen verlaten. Daarnaast zal de installatie alleen stoppen wanneer de ingesloten persoon al bij de deur is (waar de noodontgrendeling is geplaatst).

Voorkomen is beter dan genezen

Veiligheidssleutels (safety keys) voorkomen dat er een ongeval kan plaatsvinden. Veiligheidssleutels zorgen ervoor dat de deurvergrendeling (interlock) wordt geblokkeerd wanneer de deur is geopend. Wanneer er aan alle veiligheidscriteria is voldaan kan de deur niet worden geopend voordat de veiligheidssleutel door een medewerker wordt uitgenomen. Andersom wordt een deur nooit vergrendeld totdat de veiligheidsleutel terug is ingevoerd. Met andere woorden; een operator is volledig veilig zolang hij de veiligheidssleutel bij zich draagt. Veel mensen vergelijken een veiligheidssleutelsysteem met een hangslot in een lockout-procedure, en gezien het feit dat je niet kunt herstarten totdat de sleutel is teruggegeven, is dit waar. Veiligheidssleutels hebben echter twee belangrijke voordelen t.o.v. een lockout-tagout procedure:

Ten eerste, de veiligheidssleutels zijn altijd bij de deur gepositioneerd, waardoor je deze niet kunt vergeten en niet verleid wordt om toch even 1 minuut naar binnen te gaan.

En ten tweede gaat in tegenstelling tot een locktout-tagout procedure de deur niet open voordat de veiligheidssleutel is uitgenomen, waardoor medewerkers verplicht worden de sleutel mee te nemen.

Door het implementeren van een veiligheidssleutelsysteem worden medewerkers voor 100% beschermt tegen een onbedoelde herstart van een installatie, waar een noodontgrendeling enkel het gevolg van een onbedoelde herstart probeert te minimaliseren.